6. Ἐ­πί­λο­γος

 Ὁ μο­να­χι­σμός ἀ­πο­τε­λεῖ σπα­νι­ώ­τα­το ἐ­ρη­μι­κό ἄν­θος, ἀ­να­πτυσ­σό­με­νο μό­νον ἐ­κεῖ, ὅ­που πνέ­ει ὁ ζω­ήρ­ρυ­τος ἄ­νε­μος τῆς ἐ­λευ­θε­ρί­ας. Ὁ μο­να­χός δε­σμεύ­η ἑ­κου­σί­ως τόν ἑ­αυ­τόν του δι­ά βί­ου ὄ­χι μό­νον δι­ά τῆς τη­ρή­σε­ως ὅ­λου τοῦ εὔ­ρους τοῦ εὐ­αγ­γε­λι­κοῦ νό­μου, ἀλ­λά καί πέ­ραν τού­του, δι­' ἀ­κτη­μο­σύ­νης, ὑ­πα­κο­ῆς, παρ­θε­νί­ας, πα­ρα­τε­τα­μέ­νων νη­στει­ῶν, ἀ­γρυ­πνι­ῶν καί λοι­πῶν τῆς ἀ­σκη­τι­κῆς ζω­ῆς κα­κου­χι­ῶν καί δέν δύ­να­ται, ὅ­πως ἀ­νε­χθῆ μι­κρο­λό­γους πε­ζάς πα­ρε­νο­χλή­σεις. Ὅ­που δέ τοι­αύ­ται ὑ­φί­στα­νται προ­τι­μᾶ τήν ἐ­γκα­τά­λει­ψιν τοῦ τό­που καί τῶν κό­πων του, γι­ά νά κερ­δί­ση τήν φί­λη σ' αὐ­τόν ἡ­συ­χί­α.[25] Εἶ­ναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ὄ­τι ὁ Ἅ­γι­ος Ἀ­θα­νά­σι­ος ὁ Ἀ­θω­νί­της ὁ ὁ­ποῖ­ος ἔ­κτι­σε τήν Με­γί­στη Λαύ­ρα στό Ἅ­γι­ον Ὄ­ρος μέ τήν συν­δρο­μή τοῦ αὐ­το­κρά­το­ρος Νι­κη­φό­ρου Φω­κᾶ, φρό­ντι­σε καί συμ­βού­λευ­σε αὐ­τόν, ὥ­στε δι­ά τῆς ἐκ­δό­σε­ως ἱ­δρυ­τι­κοῦ χρυ­σο­βούλ­λου του νά κα­τα­στή­ση αὐ­τήν "ἐ­λευ­θέ­ραν εἶ­ναι καί αὐ­το­δέ­σπο­τον". Ἑρ­μη­νεύ­ων δέ ὁ ἴ­δι­ος ὁ Ὅ­σι­ος τήν ἐ­νέρ­γει­ά του αὐ­τή, ση­μει­ώ­νει : "δι­' οὐ­δέν ἕ­τε­ρον συμ­βε­βου­λεύ­κα­μεν ἐκ­δε­δό­σθαι πα­ρά τοῦ τρι­σμά­κα­ρος βα­σι­λέ­ως, ἤ δι­ά τό μή τήν Λαύ­ραν ὑ­πό τι­νος ἑ­τέ­ρου προ­σώ­που ὑ­πο­πε­σεῖν· μή­τε πα­τρι­άρ­χου, μή­τε ζα­κελ­λί­ου, μή­τε . . . ἀλ­λ' εἶ­ναι αὐ­τήν αὐ­το­δέ­σπο­τον καί αὐ­τε­ξού­σι­ον"[26]

 Ἐ­πί­σης ὁ κα­θη­γού­με­νος τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Μο­νῆς Ὁ­σί­ου Γρη­γο­ρί­ου τοῦ Ἁ­γί­ου Ὄ­ρους, ἀρ­χιμ. Γε­ώρ­γι­ος ἀ­να­φέ­ρει: "Οἱ ἔ­χο­ντες καί στοι­χει­ώ­δη μο­να­χι­κήν πεῖ­ραν γνω­ρί­ζουν ὅ­τι χω­ρίς ἐ­λευ­θε­ρί­αν καί μέ συ­νε­χεῖς ἔ­ξω­θεν ἐ­πεμ­βά­σεις οἱ μο­να­χοί δέν ἔ­χουν τήν ἠ­ρε­μί­αν καί τήν ἀ­νά­παυ­σιν δι­ά τήν ἀ­κώ­λυ­τον ἄ­σκη­σιν τῶν μο­να­χι­κῶν τους κα­θη­κό­ντων καί τήν ἀ­πε­ρί­σπα­στον ἐ­πί­δο­σίν των εἰς τήν προ­σευ­χήν. . . . Ὅ­ταν κά­πο­τε πα­ρε­τή­ρη­σα εἰς φι­λο­μό­να­χον πο­λι­όν ἱ­ε­ράρ­χην τῆς Ἐκ­κ­λη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος, ὅ­τι οἱ μο­να­χοί τῆς ἐ­παρ­χί­ας του εἶ­ναι πλή­ρως ἀ­να­παυ­μέ­νοι ἀ­πό τήν δι­α­κρι­τι­κήν ἀ­πέ­να­ντί των στά­σιν του, μοῦ ἀ­πή­ντη­σεν ὡς ἐ­ξῆς: Οἱ μο­να­χοί ἔ­χουν με­γά­λο ἀ­γῶ­να καί βι­ἀ­ζουν - πι­έ­ζουν τόν ἑ­αυ­τόν των συ­νε­χῶς (κα­τά τό βί­α φύ­σε­ως δι­ηη­νε­κής). Δέν θά πρέ­πει καί ἐ­μεῖς οἱ ἐ­πί­σκο­ποι νά προ­σθέ­τω­μεν πε­ρισ­σό­τε­ρον πί­ε­σιν"[27].

 Συ­μπε­ρα­σμα­τι­κά θέ­λου­με νά ἀ­να­φέ­ρου­με τά ἑ­ξῆς: Τά ὀρ­θό­δο­ξα Κοι­νό­βι­α εἶ­ναι οἱ με­λισ­σῶ­νες ἐ­κεῖ­νοι ὅ­που, μέ τήν ἀ­έν­να­η, ἀ­νύ­στα­κτη, δι­α­κρι­τι­κή καί ἔ­μπο­νη δρα­στη­ρι­ό­τη­τα τῶν με­λῶν τους, κα­τα­σκευ­ά­ζουν τό θεῖ­ο μέ­λι, ἀρ­χῆς γε­νο­μέ­νης ἀ­πό τόν Ἐ­πί­σκο­πο, τόν ὁ­ποῖ­ο ἡ πα­ρά­δο­σις τῆς Ἐκ­κ­λη­σί­ας μας, θέ­λει νά προ­έρ­χε­ται ἀ­π' αὐ­τά -ὅ­πως λέ­ει ἐ­πί πα­ρα­δεί­γμα­τι ὁ Ἅ­γι­ος Νι­κό­δη­μος[28]: "οἱ μέλ­λο­ντες γε­νέ­σθαι Ἀρ­χι­ε­ρεῖς ἐ­ξε­λέ­γο­ντο ἀ­πό τῶν Μο­να­χῶν"-, μέ­χρι τόν τε­λευ­ταῖ­ο Μο­να­χό.

 Ἀ­κο­λου­θώ­ντας μέ ἀ­κρί­βει­α τό ὑ­πό­δει­γμα τοῦ Θεί­ου Λυ­τρω­τοῦ, γί­νο­νται οἰ­κεῖ­οι τῶν θεί­ων δω­ρε­ῶν καί χα­ρι­σμά­των τοῦ Ἁ­γί­ου Πνεύ­μα­τος, μέ τό ὁ­ποῖ­ο θε­ρα­πεύ­ουν τίς συ­νέ­πει­ες τῆς προ­πα­το­ρι­κῆς ἁ­μαρ­τί­ας καί προ­σφέ­ρουν στόν κό­σμο, δη­λα­δή στό σῶ­μα τῆς Ἐκ­κ­λη­σί­ας, ὡς οἱ μυ­στι­κοί ἐ­κεῖ­νοι ἀ­δέ­νες τοῦ ἀν­θρώ­πι­νου ὀρ­γα­νι­σμοῦ, τήν ἁρ­μο­νί­α καί τήν χά­ρη πού κα­θα­ρί­ζει τήν καρ­δι­ά καί τήν ἑ­τοι­μά­ζει γι­ά νά γί­νη κα­τοι­κη­τή­ρι­ο τῆς Ἁ­γί­ας Τρι­ά­δος.