Τί εἶναι ὁ Ἅγιος; Εἶναι ὁ καινός ἄνθρωπος, δηλ. ὁ πάντοτε σύγχρονος. Εἶναι αὐτός πού μέ τήν θεοποιό χάρι τοῦ Χριστοῦ ἐνίκησε τούς τρεῖς μεγά­λους ἐχθρούς τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως: τήν ἁμαρτία, τόν Διάβολο καί τόν θάνατο. Εἶναι αὐτός πού ἐπέτυχε τήν θεραπεία τῆς φύσεως καί γιαὐτό μπορεῖ νά γί­νεται ἡ ὑγεία τοῦ κόσμου, πού εἴτε ἐν ζωῇ, μέ τήν ζωή του καί τόν λόγο του, εἴτε μετά θάνατον καί μέ τά λείψανά του ἀκόμη θεραπεύει τούς ἄλλους, σέ ὁποιαδήποτε ἐποχή καί ἄν ζοῦν. Οἱ Ἅγιοι βιώνουν μέ ἕνα τελείως καινούργιο τρόπο τήν σχέσι τους μέ τόν Θεό, τόν πλησίον καί τόν θάνατο, δηλ, τήν ἀρχή, τήν μέση καί τό τέρμα τῆς ζωῆς αὐτῆς. Τήν σχέσι τους μέ τόν Θεό τήν βιώνουν ὡς ζωή. («Ἐμοί τό ζῆν Χριστός» (Φιλιπ. 1, 21) καί τήν ἀποκοπή τους ἀπό τόν Θεό τήν βιώνουν ὡς θάνατο καί ὡς Ἅδη. Οἱ βίοι καί τά λόγια τους τό μαρτυροῦν. Ὡς ζωή ἐπίσης βιώνουν καί τήν σχέσι τους μέ τόν πλησίον καί ὡς θάνατον τόν χωρι­σμό τους ἀπό αὐτόν. Ἀγαποῦν παράφορα τόν πλησίον καί γιαὐτό ἔχουν περάσει «ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τήν ζωήν». «Ἡμεῖς οἴδαμεν -γράφει ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης- ὅτι μεταβεβήκαμεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τήν ζωήν ὅτι ἀγαπῶμεν τούς ἀδελφούς. Ὁ μή ἀγαπῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ μένει ἐν τῷ θανάτῳ» (Α’ Ἰω. 3,14). Ἀλήθεια! Πότε ξανακούσθηκε τέτοιου εἴδους σχέσις μέ τόν συνάν­θρωπο; Ἀλλά καί τόν θάνατο οἱ Ἅγιοι τόν ἀντιμετωπίζουν ὡς ὄντως ζωή. Καί τοῦτο διότι ὁ θάνατος τοῦ καινοῦ ἀνθρώπου δέν ἔρχεται μιά φορά ἀλλά κάθε μέρα, μέ τήν αὐταπάρνησι, τήν ἄσκησι καί τήν βίωσι τοῦ πάθους τοῦ Κυρίου. Ὁ Ἅγιος λέγει μαζί μέ τόν Παῦλο: «καθ' ἡμέραν ἀποθνήσκω» (Α’ Κορ. 15, 31)· καί κάθε μέρα ἀνασταίνομαι. Ἄρα ζῶ διαρκῶς.

Στό σημεῖο αὐτό, ἀγαπητοί Πατέρες, θά ἤθελα νά μοῦ ἐπιτρέψετε νά κάνω μιά ἀναφορά σέ μιά ἄλλη διάστασι τοῦ καινοῦ τρόπου ζωῆς, πού ἔφερε ὁ Χριστός στόν κόσμο. Εἶναι ἡ μεγάλη τομή (καινο­τομία) τοῦ Μοναχισμοῦ. Ὁ ὀρθόδοξος Μοναχισμός, πού λειτουργεῖ ἀπ’ ἀρχῆς ἐντός τοῦ Σώματος τῆς Ἐκκλησίας, ἀποτελώντας τούς ἐνδοκρινεῖς ἀδένες Της, ἐκφράζει τόν καινούργιο κόσμο τῆς ἀφθαρσίας πού ἐγκαινίασε ὁ Χριστός, γεννηθείς ἐκ τῆς Ἀειπαρθένου Μαρίας. Διότι ὁ Μοναχισμός, μέ τό μυστήριο τῆς παρθενίας καί τῆς ἀτεκνίας, παύει νά τροφοδοτῆ καί νά συντηρῆ τόν θάνατο. Ὁ Γάμος, ἐνῶ εἶναι καί αὐτός μυστήριο μέγα, πού διαιωνίζει τήν ζωή ἐπί τοῦ πλανήτου, μέ τήν γέννησι νέων ἀνθρώπων, συγ­χρόνως ὅμως τροφοδοτεῖ καί τόν θάνατο, ἐπειδή φέρ­νει στόν κόσμο θνητούς ἀνθρώπους. Ὁ μοναχός, ὡς καινός ἄνθρωπος, ζῆ ἀπό ἐδῶ ἐσχατολογικά τήν ζωή τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, ὅπου κατά τόν Κύριο, οἱ ἄνθρωποι «οὔτε γαμοῦσιν, οὔτε ἐκγαμίζονται, ἀλλ' ὡς ἄγγελοι τοῦ θεοῦ εἰσίν» (Ματθ. 22, 30).

Ἡ κατά Χριστόν ἀγαμία ἀποτελεῖ τό μέσον τῆς ἀφθαρτοποιήσεως τοῦ ἀνθρώπου «συνάγουσα ἐκ τῆς φθορᾶς εἰς τήν ἀφθαρσία τόν βίον ἡμῶν» κατά τόν Ἀγκύρας Βασίλειον.

«Πολλοί λέγουν: Καλῶς, ἀλλ' ἐάν ὅλοι γίνουν μοναχοί τότε ὁ κόσμος θά ἐκλείψη! Οὐχί, δέν θά ἐκλείψη, ἀλλά θά ἔλθη ἡ γενική ἀνάστασις καί ἡ ἱστορία τοῦ κόσμου θά λάβη πέρας οὐχί διά κατα­στροφῆς ἀλλά διά χαρμοσύνου θριάμβου καί ἀνοδύνου διαβάσεως εἰς τήν ἀθάνατον ζωήν» (π. Σωφρονίου: Ἄσκησις καί θεωρία, σελ. 103).

Ἡ κατάργησις τοῦ θανάτου διά τοῦ ξένου αὐτοῦ τρόπου, συντελεῖ ὥστε τά ἔσχατα, ἡ μέλλουσα ζωή, νά μή ἀπομακρύνωνται, διά τῆς παρατάσεως τῆς ἐπιγείου ζωῆς, ἀλλά νά πλησιάζουν. Ὁ μοναχός, ζώ­ντας βίο ἰσάγγελο, πραγματοποιεῖ στόν ἑαυτόν του, τό τέλος τοῦ κατά σάρκα ζῆν καί γεύεται ἀπό τώρα τά ἀγαθά τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ.