Ἡ πεῖρα μαρτυρεῖ ὅτι πνευματικοί Πατέρες καί ἐξομολόγοι, μέ πλῆθος πνευματικῶν τέκνων, μέ καλή φήμη καί πολλά προσόντα, μέ δρᾶσι καί ἐκ­κλη­σιαστική προσφορά, ἔγγαμοι καί ἄγαμοι «προσέ­κο­ψαν» στήν ὕφαλο, πού λέγεται σαρκικός πειρα­σμός καί περιῆλθαν σέ ναυάγιο. Ἡ ἐξομολόγησις, αὐτή ἡ ὑψίστη προσφορά πρός τό Σῶμα τῆς Ἐκκλη­σίας, ἀπέβη ὁ ἠθικός τάφος τους, τό πνευματικό τους Βατερλώ. Τά Συναξάρια καί τά Γεροντικά μας βρίθουν τέτοιων θλιβερῶν περιστατικῶν.

Ἀγαπητοί μου πνευματικοί Πατέρες.

Ἴσως μέ ὅσα ἐξετέθησαν νά ἐδημιουργήθη σέ μερικούς ἕνα βαρύ κλῖμα. Ἴσως νά ἐπλήρωσε τήν καρδιά τους μία φοβία ἤ κάποια ἀπογοήτευσις. Ὁ σκοπός μας βέβαια δέν εἶναι αὐτός. Σκοπός τῆς παρούσης εἰσηγήσεως εἶναι νά δημιουργήση ἤ νά το­νί­ση πάλι σέ ὅλους μας καί πρῶτον στόν ὑποφαινό­μενο, τό αἴσθημα τῆς μεγάλης εὐθύνης, πού φέρουμε, ἅπαξ καί ἀνελάβαμε τό βαρύτατο ἔργο τῆς συγχωρή­σεως τῶν ἁμαρτιῶν καί τῆς καθοδηγήσεως ἀθανάτων ψυχῶν, πρός τόν Σωτῆρα μας Χριστόν. Ἀλλά γιατί ὄχι καί τόν νυγμό τῆς μετανοίας ζητώντας συγχώρη­σι ἀπό τόν Κύριο. «Τό γάρ σφάλλειν ἀνθρώπινον» καί «ἐάν ἀνομίας παρατηρήση ὁ Κύριος, τίς ὑποστή­σε­ται»; Σκοπός μας εἶναι νά συνειδητοποιήσουμε ὅτι εἰσήλθαμε σέ ἔδαφος ναρκοθετημένο ἀπό τόν ἐχθρό τῶν ψυχῶν μας καί ὅτι «μέσον διαβαίνομεν παγίδων πολλῶν». Βεβαίως δέν φταίει αὐτό καθ’ ἑαυτό τό ἔργον μας, ἀλλά -ὅπως τονίζει ὁ Ἱ. Χρυσόστομος- «ἐμεῖς φταῖμε, ὅταν παραδίδουμε αὐτό εἰς ἀνθρώπους τυχαίους, οἱ ὁποῖοι χωρίς νά ἐξετάσουν τήν ψυχική τους κατάστασι, χωρίς νά ἀναλογισθοῦν τό μέγεθος τοῦ ἀξιώματος, δέχονται προθύμως τό δῶρον, ἀλλ’ ὅταν ἔλθουν εἰς τήν πρᾶξιν, σκοτιζόμενοι ἀπό τήν ἀπειρία, γεμίζουν τόν λαό, πού τούς ἐνεπιστεύθησαν μέ μυρία κακά». Αὐτή ἡ συνειδητοποίησις θά μᾶς βοηθήση στό νά προσέχουμε πολύ, κατά τήν ἐνάσκησι, τοῦ ἔργου αὐτοῦ, πού μπορεῖ νά γίνη δίκοπο μαχαῖρι γιά ὅλους. Καί γιαὐτούς πού ἀναθέτουν καί γιαὐτούς πού ἀναδέχονται. Ἡ πρώτη καί καλύτερη προϋπόθεσις γιά τήν ἐπιτυχία του, ἀσφαλῶς εἶναι ὅπως λένε καί οἱ ἔμπειροι Πατέρες, ἡ καλλιέργεια τῆς δικῆς μας πνευματικῆς ζωῆς. Ὁ δικός μας ἁγιοπνευματικός ἐξοπλισμός, ὥστε νά μή μπορῆ εὔκολα νά μᾶς προσβάλλη ὁ Πειραστής. «Ὁ καλύτερος γνώστης τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς εἶναι αὐτός πού δοκιμάσθηκε ὁ ἴδιος», γράφει κάποιος ξένος ψυχολόγος. Εἶναι δέ γνωστό τό αἰώνιο ἀξίωμα τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου: «Καθαρθῆναι δεῖ πρῶτον εἶτα καθάραι· ἁγιασθῆναι καί ἁγιάσαι· χειραγωγῆσαι μετά χειρῶν, συμβουλεύσαι μετά συνέσεως». Ἐξομολόγος, ὁ ὁποῖος καθ’ ὅλη τήν ζωή του, ἀλλά κυρίως πρό τοῦ νά ἀρχίση τήν ἐξομολόγη­σι, ζητάει ἀπό τόν Κύριό του, φωτισμό καί χάρι, δύναμι καί προσοχή μέ τό: «μή εἰσενέγκης ἡμᾶς... ἀλλά ρῦσαι...», καί τηρεῖ τήν ἀκολουθία τῆς Ἱερᾶς ἐξομολογήσεως. Πνευματικός Πατήρ, ὁ ὁποῖος εἶναι καί αὐτός υἱός πνευματικός ἄλλου πνευμ. Πατρός, δηλ. συχνά ἐξομολογεῖται καί καθαρίζεται. Πρεσβύ­τε­ρος ἐπί τῆς μετανοίας, ὁ ὁποῖος μετανοεῖ ἀδιαλεί­πτως καί ἀγωνίζεται συνεχῶς νά εὐαρεστῆ στόν Κύριο, πράττοντας τό θέλημά του, μέ τήν ταπείνωσι, τήν ἀγάπη καί τήν πραότητα, τήν ὑπομονή, τήν ἁγνότητα καί τήν διάκρισι, ἐπ’ οὐδενί λόγῳ θά ἀποτύχη στό μεγάλο καί δύσκολο ἔργο του. Οὔτε θά δώση ποτέ ἔδαφος στόν Πειρασμό, γιά νά πετύχη τόν ὀλέθριο σκοπό του.

Τοὐναντίον, θά γίνεται κάθε φορά θεοφόρο ὄρ­γα­νο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, κοντά στό ὁποῖο, θά ἀνα­παύωνται οἱ ψυχές τῶν ἀνθρώπων. Θά γίνεται ὁ στοργικός Πατέρας, ὁ καλός καί ἔμπειρος ἰατρός, τό στήριγμα τῶν ἀδυνάτων, ὁ ἀλάνθαστος ὁδηγός, ὁ φίλος τῶν μετανοούντων ἁμαρτωλῶν. Ἔτσι τό ἔργον τοῦ πνευματικοῦ ἀποκτᾶ διαστάσεις θεολογικές καί ἀνθρωπολογικές ἀλλά καί κοινωνιολογικές, τεράστι­ες. Λυτρώνει και συμφιλιώνει μέ τόν Θεό τόν ἄνθρω­πο. Ἀποκαθιστᾶ τήν πεσμένη εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Ἐπα­ναφέρει τήν εἰρήνη στό βάθος τῆς ψυχῆς, ἀλλά καί μέσα στήν οἰκογένεια, στήν ἐργασία καί γενικά στήν καθημερινή ζωή. Εἶναι τό πιό ὡραῖο, τό πιό ἀνθρώπινο, τό πιό ψυχοπλαστικό καί ἠθοπλαστικό, τό πιό ὑψηλό ἔργο ἐπάνω στήν γῆ.

Ἑπομένως, ὅσοι ἔχουμε αὐτήν τήν προνομιακή εὐθύνη νά διακονοῦμε σ’ αὐτό, ἄς χαιρώμεθα ἐν Κυρίῳ. ἄς δοξάζουμε καί ἄς εὐχαριστοῦμε τόν Κύ­ριό μας «τόν δόντα τοιαύτην ἐξουσίαν τοῖς ἀνθρώ­ποις καί ἡμῖν». Ἄς τό ἐπιτελοῦμε δέ μέ ζῆλο, φόβο Θεοῦ καί συνέπεια. Ἄς μή μᾶς διαφεύγει ὅμως καί ὁ προειδοποιητικός λόγος τοῦ Θεοῦ: «τό αἶμα τῶν ἀν­θρώπων αὐτῶν (δηλ. τῶν ἐξομολογουμένων εἰς ἐμᾶς) ἐκ τῶν χειρῶν σου ἐκζητήσω».

Ὁ Ἐπίσκοπός μας, ὡς πνευματικός Πατήρ Πα­τέ­ρων, προσεύχεται γιά μᾶς, γιά νά μᾶς λυτρώνη ὁ Κύριος «ἐκ τῶν παγίδων τοῦ ἐχθροῦ» ἤτοι, τῶν ἑπτά προαναφερθέντων πειρασμῶν. Σέ ὅλους μας καί στόν καθένα λέγει τό τοῦ Κυρίου πρός τόν Πέτρο: «Σίμων, Σίμων, ἰδού ὁ Σατανᾶς ἐξητήσατο ὑμᾶς τοῦ συνιάσαι ὡς τόν σῖτον, ἐγώ δέ ἐδεήθην περί σοῦ ἵνα μή ἐκλίπη ἡ πίστις σου. Καί σύ ποτε ἐπιστρέψας στήριξον τούς ἀδελφούς σου» (Λουκ. 22, 3).

Σεβασμιώτατε, σᾶς εὐχαριστοῦμε γιά τήν Σύ­να­ξι αὐτή καί γιά ὅλη τήν συμπαράστασίν σας, πού μέ τήν πολυχρόνιο πνευματική πεῖρα Σας, εἶσθε εἰς θέσιν νά μᾶς προσφέρετε, ὅπως καί τό κάνετε μέχρι τώρα, μέ πολλή ἀγάπη καί ἄγρυπνη φροντίδα. Σᾶς παρακαλοῦμε νά εὔχεσθε πάντοτε, «ἵνα μή περιπί­πτω­μεν εἰς πειρασμούς ποικίλους καί μεγάλους» κα­τά τήν διακονία τοῦ Ἱερωτάτου αὐτοῦ Μυστηρίου. Ἀ­μήν.