Ἡ ἔλλειψη τέτοιων ὁδηγῶν στήν ἐποχή μας, κατά τήν γνώμη μας, ὀφείλεται στούς ἑξῆς λόγους:

α) Στήν ἐπίδραση πού ὑπέστη ἡ ὀρθόδοξη ἑλλαδική Ἐκκλησία ἀπό τήν ἐκκλησιαστική κουλτούρα τῆς Δύσεως καί

β) Σάν συνέπεια αὐτῆς, στήν ἐγκατάλειψη τῆς φιλοκαλικῆς ἐμπειρίας τῆς Ὀρθοδοξίας καί στήν καταπολέμηση τοῦ μοναχικοῦ βίου. Ὁ δυτικός Διαφωτισμός πού θεωρήθηκε ἀνώτερος ἀπό τόν φωτισμό πού προσέφεραν στόν κόσμο οἱ Ἅγιοι Πατέρες ὑποβάθμισε τήν πίστη ὅτι ὁ Χριστός εἶναι τό κέντρο ὅλου τοῦ κόσμου καί φέρει ἐν Ἑαυτῷ καί τόν κτιστό καί τόν ἄκτιστο κόσμο (θεανθρωποκεντρισμό) καί τόν ἀντικατέστησε μέ τόν οὐμανισμό τῆς Δύσεως.

Ἡ κίνηση αὐτή ὡδήγησε καί τούς ποιμένες μας νά ἀναλάβουν τήν διαποίμανση καί καθοδήγηση τοῦ λαοῦ, μέ ἀνθρώπινες προϋποθέσεις, ὅπως εἶναι ἡ μόρφωση καί οἱ ἐγκυκλοπαιδικές γνώσεις, ἡ ἐμπιστοσύνη στήν "ἰδίαν γνώμην", ἡ ἐπιστημονική ἐπιχειρηματολογία καί ἀπολογία περί ὑπάρξεως Θεοῦ κ.λπ. Ἐγκατέλειψαν φυγοπόνως τά κοπιώδη, καθαρτικά καί σωτηριώδη ἀγωνίσματα πού διδάσκουν οἱ Πατέρες σάν πρωταρχικά ἐφόδια καθάρσεως. Ὅπως ἐπίσης ὑποβάθμισαν τήν ἀξία τῆς ἐργασίας τῆς προσευχῆς, πού ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς κλίμακος τήν ὀνομάζει "ἀπέραντον" ἐργασία, χωρίς νά ἀντιλαμβάνονται ὅτι ὁ θεῖος φωτισμός καί οἱ πνευματικές ἐμπειρίες γιά τήν σωστή καθοδήγηση τῶν πιστῶν, προέρχονται ἀπ' αὐτήν.

Τό ἔργο τοῦτο τό ἔκαναν κυρίως τά μοναστήρια, τά πνευματικά αὐτά θεραπευτήρια, τά ὁποῖα ἡ σύγχρονη ποιμαίνουσα Ἐκκλησία ἐλάχιστα ἀξιολόγησε καί ἐβοήθησε ἄν μή ὁρισμένες φορές ἐπολέμησε.

Τίς τελευταῖες δεκαετίες τοῦ αἰώνα μας ἐλάχιστα ἀναστήματα τέτοιων θεοφόρων ἀνδρῶν ἐπανέφεραν τήν ἀρχαία ποιμαντική τάξη τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί ἐβοήθησαν "ἀψοφητί" πλῆθος ὀρθοδόξων καί ἑτεροδόξων ἀνθρώπων πού ἀποτελοῦν σήμερα τήν ἐλπίδα συνεχίσεως τῆς παραδόσεώς μας.

Οἱ ἔκτατες σύγχρονες ἀνθρωπολογικές ἀποκλίσεις πού τείνουν νά καταντήσουν μάστιγα τῆς κοινωνίας, ὅπως οἱ ἀλαζονίες, οἱ ἀνηθικότητες, οἱ ἀνίατες ψυχοσωματικές παθήσεις, οἱ ἐξωγενεῖς μεθοδευμένες μουσικές καί πάσης φύσεως "πολιτισμικές" ἐπιδράσεις, οἱ ἐξ ἀνατολῶν παγανιστικές θεωρίες καί σατανικές ἐπιρροές, χρήζουν ἐργατῶν ὑψηλῶν πνευματικῶν μέτρων, τούς ὁποίους θεωροῦμε ὅτι μόνο ἡ ἀσκητική ἐμπειρία θά παρουσιάση.